Το Cambridge Dictionary ανακοίνωσε τη λέξη της χρονιάς για το 2025, επιλέγοντας το «parasocial», που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη σύνδεση που αισθάνονται οι άνθρωποι με κάποιον που δεν γνωρίζουν –ή ακόμα και με μια τεχνητή νοημοσύνη. Χωρίς αμφιβολία πρόκειται για μια άκρως επιτυχημένη επιλογή, που αντικατοπτρίζει σε μεγάλο βαθμό τις σύγχρονες εξελίξεις. Ο όρος επινοήθηκε το 1956 από τους κοινωνιολόγους Donald Horton και Richard Wohl, οι οποίοι ήθελαν να περιγράψουν τον τρόπο με τον οποίο οι τηλεθεατές δημιουργούσαν «παρακοινωνικές» σχέσεις με τηλεοπτικές προσωπικότητες, σύμφωνα με δήλωση που δημοσίευσε το λεξικό. Το φαινόμενο αυτό συνεχίζεται και σήμερα, καθώς οι χρήστες των κοινωνικών μέσων δημιουργούν παρακοινωνικές σχέσεις με διασημότητες, influencers και διαδικτυακές προσωπικότητες με τις οποίες δεν έχουν καμία προσωπική σχέση. Ένα βασικό παράδειγμα που αναφέρεται στο Cambridge Dictionary είναι η τραγουδίστρια Taylor Swift, η οποία ανακοίνωσε τον αρραβώνα της με τον αστέρα του NFL Travis Kelce φέτος, με πολλούς θαυμαστές να μιλούν για τα ειλικρινή συναισθήματά τους προς ένα ζευγάρι που η συντριπτική πλειοψηφία δεν είχε συναντήσει ποτέ. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Βρετανίδα τραγουδίστρια Lily Allen, το τελευταίο άλμπουμ της οποίας, «West End Girl», αφηγείται την ιστορία ενός χωρισμού και προκάλεσε «παρακοινωνικό ενδιαφέρον για την ερωτική της ζωή». Η χρήση του όρου έχει αυξηθεί φέτος, ιδίως καθώς έχουν έρθει στο προσκήνιο οι ανησυχίες για τις σχέσεις που έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν ορισμένοι άνθρωποι με chatbots τεχνητής νοημοσύνης, όπως το ChatGPT. Ο Colin McIntosh, λεξικογράφος στο Cambridge Dictionary, δήλωσε ότι η λέξη «αποτυπώνει το zeitgeist, δηλαδή το “πνεύμα της εποχής”, του 2025» και δείχνει πώς αλλάζει η γλώσσα.
Πάρκινγκ στον… Ξαρχάκο
Σε κανονικό… πάρκινγκ είχαν μετατρέψει τον χώρο μπροστά από έναν σταθμό επιστασίας της αντιδημαρχίας Πρασίνου που βρίσκεται εντός του πάρκου Ξαρχάκου, ακριβώς απέναντι από τη ΧΑΝΘ, κάποιοι εργαζόμενοι στη συγκεκριμένη υπηρεσία του δήμου. Η πραγματικά ενοχλητική εικόνα με τα παρκαρισμένα ΙΧ μέσα στο πάρκο συντηρείται στην ουσία εδώ και χρόνια, αλλά χθες ο… φάκελος άνοιξε με αφορμή μια φωτογραφία που έφτασε στη Voria.gr και τη δημοσιεύουμε σήμερα. Το θέμα έφτασε στον αρμόδιο αντιδήμαρχο Περιβάλλοντος, Αστικού Πρασίνου και Αστικής Πανίδας Βασίλη Διαμαντάκη, ο οποίος δήλωσε έκπληκτος και δεσμεύθηκε ότι από σήμερα η συγκεκριμένη πρακτική δεν θα επαναληφθεί. «Στο συγκεκριμένο σημείο θα υπάρχει μόνο ένα αυτοκίνητο που φορτώνει και ξεφορτώνει εργαλεία» είπε χαρακτηριστικά μιλώντας στη Voria.gr. Να υποθέσουμε ευλόγως ότι αυτό το ένα και μοναδικό αυτοκίνητο εντός του πάρκου θα ανήκει στον υπηρεσιακό στόλο του δήμου Θεσσαλονίκης ή μήπως όχι; Επειδή το σημείο είναι εξαιρετικά κεντρικό και πέρασμα, αλλά και διότι -όπως λέει ο θυμόσοφος λαός- «έξις δευτέρα φύσις», τις επόμενες ημέρες θα φανεί εάν οι διαβεβαιώσεις του αντιδημάρχου θα επιβεβαιωθούν και η εικόνα θα αλλάξει.
Οι αφίσες του ΚΚΕ
Η αλήθεια είναι ότι το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδος είναι το μοναδικό κόμμα σήμερα στην Ελλάδα που χρησιμοποιεί συστηματικά αφίσες για να προβάλλει τις εκδηλώσεις του και να προπαγανδίζει τις ιδέες του. Εξ’ αυτού του λόγου -και λειτουργώντας πάντοτε εν ονόματι του κυρίαρχου λαού- το ΚΚΕ δεν πειθαρχεί σε απαγορεύσεις και εξακολουθεί να αξιοποιεί οποιαδήποτε κολόνα ή κολονάκι επάνω σε δρόμους και σταυροδρόμια για να τοποθετήσει αφίσες, τις οποίες -επιπλέον- ουδέποτε περισυλλέγει μετά το πέρας της χρησιμότητάς τους, δηλαδή όταν παρέλθει η ημερομηνία της εκδηλώσεως. Αυτήν τη… βρόμικη δουλειά το ΚΚΕ την αφήνει στα συνεργία καθαριότητας των δήμων, με αποτέλεσμα σε ορισμένα σημεία αμφιλεγόμενης δικαιοδοσίας οι αφίσες να μετρούν ακόμη και… χρόνια. Στο πλαίσιο αυτής της πρακτικής τις τελευταίες ημέρες στο κέντρο της Θεσσαλονίκης έχουν εμφανιστεί αφίσες που προβάλλουν τη συναυλία προς τιμήν των 100 χρόνων από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη, που οργανώνει το ΚΚΕ στο Παλαί ντε σπορ στις 13 Δεκεμβρίου, στην οποία θα εκφωνήσει ομιλία ο Γενικός Γραμματέας του κόμματος Δημήτρης Κουτσούμπας. Το κακό με τις αφίσες -όπως φαίνεται στις φωτογραφίες- είναι ότι μπορεί οι περισσότερες να στέκονται ορθές και περήφανες στέλνοντας το μήνυμά τους, αλλά κάποιες ξεφτίζουν και πέφτουν, με αποτέλεσμα οι περαστικοί να τις πατούν, προσβάλλοντας άθελά τους και το περιεχόμενο που απεικονίζουν. Σύντροφοι, κοτζάμ Μίκης και ολόκληρος Γενικός Γραμματέας να… σέρνονται στο πεζοδρόμιο δεν λέει. Μήπως -λέμε μήπως- στην ψηφιακή εποχή που εισερχόμαστε κάθε μέρα και περισσότερο, να άλλαζαν οι κλασικές μέθοδοι της αφισοκόλλησης με κάτι πιο φιλικό στο περιβάλλον και πιο ασφαλές για το κύρος των προσώπων και του μηνύματος;
Ακτινίδια στο Βιετνάμ
Επιθεωρητές από το μακρινό Βιετνάμ βρέθηκαν πρόσφατα στη Βόρεια Ελλάδα και επισκέφτηκαν επιχειρήσεις που τυποποιούν, συσκευάζουν και εξάγουν ακτινίδια. Σκοπός της επίσκεψης -όπως ενημέρωσε σχετικά ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Εξαγωγής Φρούτων και Λαχανικών, Incofruit Hellas- ήταν να επαληθεύσουν επί τόπου τη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις που καθορίζονται στα πρωτόκολλα εξαγωγής, τα οποία βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση, για το άνοιγμα της αγοράς του Βιετνάμ στα ελληνικά ακτινίδια. Κατά τη διαδικασία ανοίγματος νέων αγορών σε τρίτες χώρες για την εξαγωγή ελληνικών φρούτων και λαχανικών, πολλές από αυτές τις χώρες απαιτούν την υπογραφή συγκεκριμένων πρωτοκόλλων, τα οποία περιλαμβάνουν -μεταξύ άλλων- και την απαίτηση επίσκεψης σε αγροκτήματα και μονάδες τυποποίησης και συσκευασίας που ενδιαφέρονται να εξάγουν, για να δουν από κοντά αν τηρούνται οι φυτοϋγειονομικές απαιτήσεις που καθορίζονται στα εν λόγω πρωτόκολλα. Η βιετναμέζικη αντιπροσωπεία απαρτιζόταν από δύο γεωπόνους του υπουργείου Γεωργίας του Βιετνάμ, οι οποίοι συνοδεύονταν από στελέχη της Διεύθυνσης Φυτικής Προστασίας του ελληνικού υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων. Ελπίζουμε οι εντυπώσεις τους να ήταν θετικές, όπως και οι εισηγήσεις τους, οι οποίες θα επιτρέψουν την εξαγωγή ελληνικών και δη μακεδονικών ακτινιδίων στο Βιετνάμ, ενώ μαθαίνουμε πως σειρά θα πάρουν το επόμενο διάστημα αντιπροσωπείες από το Μεξικό και την Ταϊβάν, χώρες των οποίων οι αιτήσεις για επισκέψεις και εκτιμήσεις εκκρεμούν.
Οι Κλέφτες της Πελοποννήσου
Τα τελευταία χρόνια, ειδικά με αφορμή τη συμπλήρωση το 2021 των 200 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης του 1821 που οδήγησε στη δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους, η βιβλιογραφία γύρω από τα γεγονότα της εποχής έχει εμπλουτιστεί. Πολλά καλά βιβλία γράφτηκαν -και εξακολουθούν να γράφονται- για το πριν και το μετά, αλλά και για την ίδια την Επανάσταση. Έτσι πολλές λεπτομέρειες αναδύθηκαν στην επιφάνεια, ώστε η γνώση μας γύρω από την κορυφαία στιγμή του έθνους να είναι, πλέον, εξαιρετικά πλήρης. Σε αυτήν την κατηγορία βιβλίων εντάσσεται και το «Οι Κλέφτες της Πελοποννήσου» της Σοφίας Αθανασοπούλου, που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις iWrite, με τον διευκρινιστικό υπότιτλο «Όψεις εξιδανίκευσης και συκοφαντίας στα κείμενα του 1821». Η συγγραφέας ανατρέχει στα απομνημονεύματα των πρωταγωνιστών του 1821 και άλλες ιστορικές πηγές για να αναδείξει τη σύνθετη εικόνα των Κλεφτών. Άλλοτε ήρωες, άλλοτε αντιήρωες, πάντα όμως πρωταγωνιστές σε μια σκληρή εποχή αντιπαραθέσεων και κοινωνικών ανατροπών. Εστιάζοντας στις κοινωνικές συγκρούσεις, την καταδίωξη και την αντίσταση, το βιβλίο εξετάζει πώς η μνήμη της βιωμένης εμπειρίας διαμορφώθηκε και επαναπροσδιορίστηκε μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους καθιστώντας τους κλέφτες σύμβολα του αγώνα και της εθνικής υπερηφάνειας. Πρόκειται για μια διεξοδική ιστορική μελέτη που επί της ουσίας προ(σ)καλεί τον αναγνώστη να ανακαλύψει τις πολυδιάστατες πραγματικότητες πίσω από τον μύθο του κλέφτη και να κατανοήσει τον ρόλο τους στη συλλογική μνήμη του ελληνικού έθνους.