Η Πλεύση Ελευθερίας, που ιδρύθηκε το 2016 από τη Ζωή Κωνσταντοπούλου με φιλόδοξες υποσχέσεις για δημοκρατία, διαφάνεια και κοινωνική δικαιοσύνη, φαίνεται σήμερα να έχει παγιδευτεί σε έναν κύκλο εσωτερικών συγκρούσεων και διαχειριστικών αδιεξόδων. Από την είσοδό της στη Βουλή το 2023 με 11 βουλευτές και ποσοστό 4,64%, το κόμμα έχει χάσει τη συνοχή του, με μαζικές αποχωρήσεις και κατηγορίες για αυταρχισμό να κυριαρχούν στην εικόνα του. Η Κωνσταντοπούλου, με την έντονη προσωπικότητα και την αδιάλλακτη στάση της, έχει μετατρέψει την Πλεύση σε έναν προσωποκεντρικό μηχανισμό, όπου οι διαφωνίες πνίγονται και οι συνεργάτες απομακρύνονται. Αυτή η ανάλυση εξετάζει πώς η ηγεσία της Κωνσταντοπούλου, οι αποχωρήσεις στελεχών και η έλλειψη δημοκρατικών διαδικασιών οδηγούν το κόμμα σε κατήφορο, με βάση τα γεγονότα από το 2023 έως το 2025.
Η Αρχή της Κρίσης
Η αρχή του τέλους φάνηκε αμέσως μετά τις εκλογές του 2023, όταν η Πλεύση πέτυχε μια αξιοσημείωτη είσοδο στη Βουλή. Ωστόσο, η επιτυχία αυτή επισκιάστηκε γρήγορα από την αποπομπή του βουλευτή Α’ Θεσσαλονίκης Μιχάλη Χουρδάκη τον Οκτώβριο του 2023. Η Κωνσταντοπούλου τον διέγραψε μονομερώς, επικαλούμενη «αποκλίσεις από τη γραμμή του κόμματος», χωρίς να δώσει συγκεκριμένες εξηγήσεις. Ο Χουρδάκης, που πληροφορήθηκε την απόφαση από δημοσιεύματα, κατήγγειλε την κίνηση ως «αντιδημοκρατική» και αρνήθηκε να παραδώσει την έδρα του, προκαλώντας την οργή της ηγεσίας, που απείλησε με δικαστικές ενέργειες. Η κρίση κλιμακώθηκε με την ανεξαρτητοποίηση της Αρετής Παπαϊωάννου, βουλευτή Β’ Θεσσαλονίκης και μητέρας του Χουρδάκη, η οποία δήλωσε ότι υπέστη «ταπεινωτική μεταχείριση» λόγω της οικογενειακής της σχέσης, κατηγορώντας την Κωνσταντοπούλου για εκδικητικότητα.
Κύμα Αποχωρήσεων
Οι αποχωρήσεις συνεχίστηκαν με αμείωτο ρυθμό. Το 2023, η Αλεξάνδρα Πολυχρονοπούλου, υποψήφια βουλευτής, αποχώρησε κατηγορώντας το κόμμα για «αδιαφανή διαχείριση» στα ψηφοδέλτια, ενώ ο Γιώργος Θαλάσσης, πρώην καθηγητής και υποψήφιος, μίλησε για «ψευδείς υποσχέσεις» και «χειραγώγηση». Το 2024, η Μαργαρίτα Καζάκου, υποψήφια στον Β’ Πειραιά, αποχώρησε δηλώνοντας ότι αγνοήθηκε παρά την ισχυρή υποστήριξη των ψηφοφόρων, ενώ η Νίκη Μπουραζάνη κατήγγειλε «συστηματικές εκκαθαρίσεις» όσων δεν συμμορφώνονται με την ηγεσία. Μέχρι το 2025, η κοινοβουλευτική ομάδα είχε συρρικνωθεί σε 6 βουλευτές, αποδυναμώνοντας την παρουσία του κόμματος στη Βουλή.
Πίνακας Αποχωρήσεων (2023-2025)
| Όνομα | Θέση/Περιφέρεια | Ημερομηνία Αποχώρησης | Λόγος Αποχώρησης |
|---|---|---|---|
| Μιχάλης Χουρδάκης | Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης | Οκτώβριος 2023 | Μονομερής διαγραφή, «αποκλίσεις» |
| Αρετή Παπαϊωάννου | Βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης | Οκτώβριος 2023 | Εκδικητική μεταχείριση λόγω συγγένειας |
| Αλεξάνδρα Πολυχρονοπούλου | Υποψήφια Βουλευτής | Ιούλιος 2023 | Αδιαφανής διαχείριση ψηφοδελτίων |
| Γιώργος Θαλάσσης | Υποψήφιος Βουλευτής | Ιούλιος 2023 | Ψευδείς υποσχέσεις, χειραγώγηση |
| Μαργαρίτα Καζάκου | Υποψήφια Β’ Πειραιώς | Σεπτέμβριος 2024 | Παραγκωνισμός παρά υψηλούς σταυρούς |
| Νίκη Μπουραζάνη | Υποψήφια Βουλευτής | Οκτώβριος 2024 | Συστηματικές εκκαθαρίσεις |
Οι Αιτίες της Κρίσης
Η ρίζα του προβλήματος βρίσκεται στη δομή του κόμματος, που περιστρέφεται γύρω από την Κωνσταντοπούλου. Η ηγεσία της, γνωστή από την περίοδο 2015 ως Πρόεδρος της Βουλής για την αδιάλλακτη και συχνά συγκρουσιακή της στάση, λειτουργεί με τρόπο που πνίγει κάθε αντίθετη φωνή. Οι αποφάσεις λαμβάνονται χωρίς συλλογική διαβούλευση, ενώ η διαφωνία αντιμετωπίζεται ως προδοσία, δημιουργώντας κλίμα φόβου και απομόνωσης.
Συνέπειες και Δημοσκοπήσεις
Οι δημοσκοπήσεις του 2025 δείχνουν ποσοστά 12-13%, αλλά η αστάθεια και η απομόνωση από άλλα αριστερά κόμματα, όπως το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ, περιορίζουν τις προοπτικές ανάπτυξης. Οι νομικές διαμάχες για τις έδρες απορροφούν πόρους, ενώ η εικόνα του κόμματος ως «προσωπικού οχήματος» απομακρύνει ψηφοφόρους. Σε μια Ελλάδα που χρειάζεται ενωτικές λύσεις, η Πλεύση μοιάζει να βυθίζεται κάτω από το βάρος της αυταρχικής ηγεσίας της.